##plugins.themes.huaf_theme.article.main##
Tóm tắt
Nghiên cứu xác định tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng máu Hepatozoon canis (H. canis) ở chó và đánh giá hiệu quả phác đồ điều trị, được thực hiện từ tháng 5/2023 đến tháng 10/2024 tại các phòng khám thú y ở Tiền Giang, Long An và Bến Tre. Tổng số 7572 cá thể chó được mang đến các phòng khám đã được chẩn đoán bằng phưong pháp khám lâm sàng, xét nghiệm sinh lý máu và nhuộm Giemsa. Kết quả nghiên cứu cho thấy số chó đưa đến các phòng khám bị nhiễm ký sinh trùng máu H. canis là 4,21 % (321/7572). Tỷ lệ nhiễm H. canis phụ thuộc vào phương thức nuôi, độ tuổi và tình trạng phòng bệnh ngoại ký sinh trùng nhưng không liên quan đến giống và giới tính; chó nuôi thả bị bệnh nhiều hơn chó nuôi nhốt (5,23 % so với 2,67%), chó 1-5 năm tuổi nhiễm H. canis (5,02%) nhiều hơn nhóm chó < 1 tuổi (1,88%) và > 5 năm tuổi (2,99%). Các triệu chứng lâm sàng ở chó bị nhiễm H. canis là ủ rủ (92,21%), bỏ ăn (63,55%), sốt (62,62%), nhịp tim nhanh (59,19%), thở khó (47,04%), niêm mạc nhợt nhạt (14,64%), xuất huyết dưới da (14,64%). Các triệu chứng vận động kém và tổn thương mắt cũng khá phổ biến (với tỷ lệ tương ứng là 64,80% và 15,89%). Kết quả xét nghiệm huyết học cho thấy những thay đổi gồm thiếu máu, giảm tiểu cầu và tăng bạch cầu, so với các chỉ số sinh lý bình thường. Phác đồ điều trị kết hợp imidocarb dipropionate và doxycycline đạt tỷ lệ khỏi bệnh (90,63%) cao hơn so với chỉ dùng imidocarb (84,34%). Kết quả nghiên cứu cung cấp dữ liệu về tình hình nhiễm H. canis tại Đồng bằng sông Cửu Long, hỗ trợ chẩn đoán, điều trị và nâng cao chăm sóc sức khỏe thú cưng.
##plugins.themes.huaf_theme.article.details##
Cách trích dẫn
Trần Văn Lên, Trần Thị Bảo Trân, Bùi Thị Kim Dung, & Nguyễn Thị Yến Mai. (2025). Khảo sát tình trạng nhiễm Hepatozoon Canis ở chó và phân tích hiệu quả các phác đồ điều trị ở một số phòng khám thú y tại các tỉnh Tiền Giang, Long An và Bến Tre. Tạp Chí điện tử Khoa học Và công nghệ nông nghiệp, 9(2), 4877–4889. https://doi.org/10.46826/huaf-jasat.v9n2y2025.1271
Chuyên mục
CHĂN NUÔI - THÚ Y- THỦY SẢN - ĐỘNG VẬT
Bản quyền @ 2017-2025 bởi Tạp chí điện tử Khoa học và công nghệ nông nghiệp
Tài liệu tham khảo
Nguyễn Thị Lan Anh, Ngô Đức Duy và Dư Thanh Vũ. (2021). Khảo sát bệnh ký sinh trùng máu trên chó nuôi tại thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, 16, 104-110.
Baneth, G. (2006). Hepatozoonosis. In C.E. Greene (Ed.), Infectious Diseases of the Dog and Cat (3rd ed., pp. 698–705). Saunders W. B., Philadelphia, Pennsylvania.
Baneth, G. (2011). Perspectives on canine and feline hepatozoonosis. Veterinary Parasitology, 181(1), 3-11. DOI: 10.1016/j.vetpar.2011.04.015.
Chisu, V., Giua, L., Bianco, P., Masala, G., Sechi, S., Cocco, R. & Piredda, I. (2023). Molecular survey of Hepatozoon canis infection in domestic dogs from Sardinia, Italy. Veterinary Sciences, 10 (11), 640. DOI: 10.3390/vetsci10110640.
De Tommasi, A. S., Giannelli, A., de Caprariis, D., Ramos, R. A., Di Paola, G., Crescenzo, G., Dantas-Torres, F., Baneth, G. & Otranto, D. (2014). Failure of imidocarb dipropionate and toltrazuril/emodepside plus clindamycin in treating Hepatozoon canis infection. Veterinary Parasitology, 200(3-4), 242-5. DOI: 10.1016/j.vetpar.2013.12.013.
Duncan, J. R., Prasse, K. W. & Mahaffey, E. A. (1994). Veterinary Laboratory Medicine: Clinical Pathology (3rd ed., p. 300). The Iowa State University Press.
Hasani, S. J., Rakhshanpour, A., Enferadi, A., Sarani, S., Samiei, A. & Esmaeilnejad, B. (2024). A review of Hepatozoonosis caused by Hepatozoon canis in dogs. Journal of Parasitic Diseases, 48(3), 424-438. DOI: 10.1007/s12639-024-01682-2.
Harrus, S., Waner, T., Keysary, A., Aroch, I., Voet, H., & Bark, H. (1998). Investigation of splenic functions in canine monocytic ehrlichiosis. Veterinary Immunology And Immunopathology, 62(1), 15–27.
Hegab, A. A., Omar, H. M., Abuowarda, M., Ghattas, S. G., Mahmoud, N. E. & Fahmy, M. M. (2022). Screening and phylogenetic characterization of tick-borne pathogens in a population of dogs and associated ticks in Egypt. Parasites & Vectors, 15(1), 222. DOI: 10.1186/s13071-022-05348-x.
Jitendra, T., Pooja, S., Sumnil, M. & Kachhawa, J. P. (2022). Combination therapy with imidocarb dipropionate and doxycycline to clear infection of Hepatozoon canis in dog. The Pharma Innovation Journal, 11(7), 1510-1511.
Kamani, J., Baneth, G., Mumcuoglu, K. Y., Waziri, N. E., Eyal, O., Guthmann, Y., & Harrus, S. (2013). Molecular detection and characterization of tick-borne pathogens in dogs and ticks from Nigeria. PLoS Neglected Tropical Diseases, 7(3), e2108. DOI: 10.1371/journal.pntd.0002108.
Kopparthi, J., Chennuru, S., Rayulu Vukka, C., Nalini Kumari K. & Rani Prameela D. (2023) Co-infections of major tick-borne pathogens of dogs in Andhra Pradesh, South India. Veterinary Research Forum, 14(5), 295-299. DOI: 10.30466/vrf.2022.546812.3351.
Kumar, T., Niddhi, A. & Rajora, V. S. (2012). Hepatozoonosis and its therapeutic management in a dog. Intas Polivet; 13(1), 138-139.
McClure, J. C., Crothers, M. L., Schaefer, J. J., Stanley, P. D., Needham, G. R., Ewing, S. A., & Stich, R. W. (2010). Efficacy of a doxycycline treatment regimen initiated during three different phases of experimental ehrlichiosis. Antimicrobial Agents and Chemotherapy, 54(12), 5012–5020.
Mondal M., Maity, A., Mandal, D., Jana, P. S., Roy, M., Pakhira, M. C., Mridha, F., Soren, A., Raj, R. & Kumar, K. (2021). Diagnosis and therapeutic management of hepatozoonosis in dog. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 10(08), 550-555. DOI: 10.20546/ijcmas.2021.1008.065.
Mundim, A.V., Morais, I. A., Tavares, M., Cury, M. C. & Mundim, M. J. (2008). Clinical and hematological signs associated with dogs naturally infected by Hepatozoon sp. and with other hematozoa: a retrospective study in Uberlandia, Minas Gerais, Brazil. Veterinary Parasitology, 153(1-2), 3–8.
Neeraj, T., Chethan, G. E., Akhilesh, Aishwarya, L., Priyanka, K., Munazah, S., Rajesh, J. B., Mahendran, K., De, U. K. & Banerjee, P. S. (2018). Therapeutic management of Hepatozoon canis induced acute hepatitis in a dog. Journal of Entomology and Zoology Studies, 6(4), 1037-1039.
Oliveira, L. V. S. d., Oliveira, R. R. A. d., Alcântara, É. T. d., Álvares, F. B. V., Feitosa, T. F., Brasil, A. W. d. L., & Vilela, V. L. R. (2021). Hematological, clinical and epidemiological aspects of Hepatozoon canis infection by parasitological detection in dogs from the rural area of Sousa, Paraíba, Brazil. Ciência Rural, 51(3). DOI: 10.1590/0103-8478cr20200233.
Pacifico, L., Braff, J., Buono, F., Beall, M., Neola B, Buch, J., Sgroi, G., Piantedosi, D., Santoro, M., Tyrrell, P., Fioretti, A., Breitschwerdt, E. B., Chandrashekar & R., Veneziano, V. (2020). Hepatozoon canis in hunting dogs from Southern Italy: distribution and risk factors. Parasitology Research, 119(9),3023-3031. DOI: 10.1007/s00436-020-06820-2.
Paiz, L. M., Silva, R. C., Satake, F. & Fraga, T. L. (2016). Hematological disorders detected in dogs infected by Hepatozoon canis in a municipality in Mato Grosso do Sul State, Brazil. Brazilian Archive of Veterinary Medicine and Animal Science, 68(5), 1187-1194. DOI: 10.1590/1678-4162-8350.
Pasa, S., Voyvoda, H., Karagenc, T., Atasoy, A., & Gazyagc, I. S. (2011). Failure of combination therapy with imidocarb dipropionate and toltrazuril to clear Hepatozoon canis infection in dogs. Parasitology Research, 109(3), 919-926. DOI: 10.1007/s00436-011-2334-3.
Piratae, S., Pimpjong, K., Vaisusuk, K. & Chatan, W. (2015). Molecular detection of Ehrlichia canis, Hepatozoon canis and Babesia canis vogeli in stray dogs in Mahasarakham province, Thailand. Annals of Parasitology, 61(3), 183-7. DOI : 10.17420/ap6103.05.
Okada, M., Guo, P., Nalder, S. A., & Sigala, P. A. (2020). Doxycycline has distinct apicoplast-specific mechanisms of antimalarial activity. Elife, 9, e60246. DOI: 10.7554/eLife.60246.
Otranto, D., Dantas-Torres, F., Weigl S., Latrofa, M. S., Stanneck. D. & de Caprariis D. (2011). Diagnosis of Hepatozoon canis in young dogs by cytology and PCR. Parasites & Vectors, 4, 55.
Sarma, K., Mondal, D.B., Saravanan, M., Kumar, M. & Mahendran, K. (2012). Haemato-biochemical changes in Hepatozoon canis infected dog before and after therapeutic management. Journal of Veterinary Parasitology, 26(1), 35-38.
Ramírez-Alvarado, A. R., Rueda-García, V., Rondón-Barragán, I. S. (2024). Molecular detection of Hepatozoon canis in dogs from Ibagué, Tolima. Journal of Veterinary Medical Science, 86(6), 612-618. DOI: 10.1292/jvms.24-0035.
Salakij, C., Salakij, J., Rochanapat, N., Suthunmapinunta, P., & Nunklang, G. (1999). Hematological characteristics of blood parasite infected dogs. Agriculture and Natural Resources, 33(4), 589–600.
Sarma, K., Mondal, D.B., Saravanan, M., Kumar, M. & Mahendran, K. (2012). Haemato-biochemical changes in Hepatozoon canis-infected dog before and after therapeutic management. Journal of Veterinary Parasitology, 26(1), 35–38.
Sorawat, T., Chethanond, U. S. A., Siriwat, W., Vannarat, S.,Wichaya, T. & Tipayaratn, M. (2020). Hematological profile of blood parasitic infected dogs in Southern Thailand. Veterinary World, 13(11), 2388-2394. DOI: 10.14202/vetworld.2020.2388-2394.
Suryawanshi, A., Gaikawad, R., Galdhar, C. N, & Patil, J. U. (2024). Hepatozoon Canis in Labrador Dog with Azotaemia and its Therapeutic Management. Indian Journal of Veterinary Medicine, 44(1), 43-45. DOI: 10.56093/ijvm.v44i1.150512
Tazawa, K., Poolsawat, N., Gibson, A. D., Gamble, L., King, A. & Anuracpreeda, P. (2022). First study on molecular detection of three major canine tick-borne pathogens in subclinically infected dogs in Chiang Mai, Thailand. Veterinary World, 15(4), 1121-1128. DOI: 10.14202/vetworld.2022.1121-1128.
Torres, F. D., (2008). The brown dog tick, Rhipicephalus sanguineus (Latreille, 1806) (Acari: Ixodidae): From taxonomy to control. Veterinary Parasitology, 152(3-4), 173-185.
Baneth, G. (2006). Hepatozoonosis. In C.E. Greene (Ed.), Infectious Diseases of the Dog and Cat (3rd ed., pp. 698–705). Saunders W. B., Philadelphia, Pennsylvania.
Baneth, G. (2011). Perspectives on canine and feline hepatozoonosis. Veterinary Parasitology, 181(1), 3-11. DOI: 10.1016/j.vetpar.2011.04.015.
Chisu, V., Giua, L., Bianco, P., Masala, G., Sechi, S., Cocco, R. & Piredda, I. (2023). Molecular survey of Hepatozoon canis infection in domestic dogs from Sardinia, Italy. Veterinary Sciences, 10 (11), 640. DOI: 10.3390/vetsci10110640.
De Tommasi, A. S., Giannelli, A., de Caprariis, D., Ramos, R. A., Di Paola, G., Crescenzo, G., Dantas-Torres, F., Baneth, G. & Otranto, D. (2014). Failure of imidocarb dipropionate and toltrazuril/emodepside plus clindamycin in treating Hepatozoon canis infection. Veterinary Parasitology, 200(3-4), 242-5. DOI: 10.1016/j.vetpar.2013.12.013.
Duncan, J. R., Prasse, K. W. & Mahaffey, E. A. (1994). Veterinary Laboratory Medicine: Clinical Pathology (3rd ed., p. 300). The Iowa State University Press.
Hasani, S. J., Rakhshanpour, A., Enferadi, A., Sarani, S., Samiei, A. & Esmaeilnejad, B. (2024). A review of Hepatozoonosis caused by Hepatozoon canis in dogs. Journal of Parasitic Diseases, 48(3), 424-438. DOI: 10.1007/s12639-024-01682-2.
Harrus, S., Waner, T., Keysary, A., Aroch, I., Voet, H., & Bark, H. (1998). Investigation of splenic functions in canine monocytic ehrlichiosis. Veterinary Immunology And Immunopathology, 62(1), 15–27.
Hegab, A. A., Omar, H. M., Abuowarda, M., Ghattas, S. G., Mahmoud, N. E. & Fahmy, M. M. (2022). Screening and phylogenetic characterization of tick-borne pathogens in a population of dogs and associated ticks in Egypt. Parasites & Vectors, 15(1), 222. DOI: 10.1186/s13071-022-05348-x.
Jitendra, T., Pooja, S., Sumnil, M. & Kachhawa, J. P. (2022). Combination therapy with imidocarb dipropionate and doxycycline to clear infection of Hepatozoon canis in dog. The Pharma Innovation Journal, 11(7), 1510-1511.
Kamani, J., Baneth, G., Mumcuoglu, K. Y., Waziri, N. E., Eyal, O., Guthmann, Y., & Harrus, S. (2013). Molecular detection and characterization of tick-borne pathogens in dogs and ticks from Nigeria. PLoS Neglected Tropical Diseases, 7(3), e2108. DOI: 10.1371/journal.pntd.0002108.
Kopparthi, J., Chennuru, S., Rayulu Vukka, C., Nalini Kumari K. & Rani Prameela D. (2023) Co-infections of major tick-borne pathogens of dogs in Andhra Pradesh, South India. Veterinary Research Forum, 14(5), 295-299. DOI: 10.30466/vrf.2022.546812.3351.
Kumar, T., Niddhi, A. & Rajora, V. S. (2012). Hepatozoonosis and its therapeutic management in a dog. Intas Polivet; 13(1), 138-139.
McClure, J. C., Crothers, M. L., Schaefer, J. J., Stanley, P. D., Needham, G. R., Ewing, S. A., & Stich, R. W. (2010). Efficacy of a doxycycline treatment regimen initiated during three different phases of experimental ehrlichiosis. Antimicrobial Agents and Chemotherapy, 54(12), 5012–5020.
Mondal M., Maity, A., Mandal, D., Jana, P. S., Roy, M., Pakhira, M. C., Mridha, F., Soren, A., Raj, R. & Kumar, K. (2021). Diagnosis and therapeutic management of hepatozoonosis in dog. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 10(08), 550-555. DOI: 10.20546/ijcmas.2021.1008.065.
Mundim, A.V., Morais, I. A., Tavares, M., Cury, M. C. & Mundim, M. J. (2008). Clinical and hematological signs associated with dogs naturally infected by Hepatozoon sp. and with other hematozoa: a retrospective study in Uberlandia, Minas Gerais, Brazil. Veterinary Parasitology, 153(1-2), 3–8.
Neeraj, T., Chethan, G. E., Akhilesh, Aishwarya, L., Priyanka, K., Munazah, S., Rajesh, J. B., Mahendran, K., De, U. K. & Banerjee, P. S. (2018). Therapeutic management of Hepatozoon canis induced acute hepatitis in a dog. Journal of Entomology and Zoology Studies, 6(4), 1037-1039.
Oliveira, L. V. S. d., Oliveira, R. R. A. d., Alcântara, É. T. d., Álvares, F. B. V., Feitosa, T. F., Brasil, A. W. d. L., & Vilela, V. L. R. (2021). Hematological, clinical and epidemiological aspects of Hepatozoon canis infection by parasitological detection in dogs from the rural area of Sousa, Paraíba, Brazil. Ciência Rural, 51(3). DOI: 10.1590/0103-8478cr20200233.
Pacifico, L., Braff, J., Buono, F., Beall, M., Neola B, Buch, J., Sgroi, G., Piantedosi, D., Santoro, M., Tyrrell, P., Fioretti, A., Breitschwerdt, E. B., Chandrashekar & R., Veneziano, V. (2020). Hepatozoon canis in hunting dogs from Southern Italy: distribution and risk factors. Parasitology Research, 119(9),3023-3031. DOI: 10.1007/s00436-020-06820-2.
Paiz, L. M., Silva, R. C., Satake, F. & Fraga, T. L. (2016). Hematological disorders detected in dogs infected by Hepatozoon canis in a municipality in Mato Grosso do Sul State, Brazil. Brazilian Archive of Veterinary Medicine and Animal Science, 68(5), 1187-1194. DOI: 10.1590/1678-4162-8350.
Pasa, S., Voyvoda, H., Karagenc, T., Atasoy, A., & Gazyagc, I. S. (2011). Failure of combination therapy with imidocarb dipropionate and toltrazuril to clear Hepatozoon canis infection in dogs. Parasitology Research, 109(3), 919-926. DOI: 10.1007/s00436-011-2334-3.
Piratae, S., Pimpjong, K., Vaisusuk, K. & Chatan, W. (2015). Molecular detection of Ehrlichia canis, Hepatozoon canis and Babesia canis vogeli in stray dogs in Mahasarakham province, Thailand. Annals of Parasitology, 61(3), 183-7. DOI : 10.17420/ap6103.05.
Okada, M., Guo, P., Nalder, S. A., & Sigala, P. A. (2020). Doxycycline has distinct apicoplast-specific mechanisms of antimalarial activity. Elife, 9, e60246. DOI: 10.7554/eLife.60246.
Otranto, D., Dantas-Torres, F., Weigl S., Latrofa, M. S., Stanneck. D. & de Caprariis D. (2011). Diagnosis of Hepatozoon canis in young dogs by cytology and PCR. Parasites & Vectors, 4, 55.
Sarma, K., Mondal, D.B., Saravanan, M., Kumar, M. & Mahendran, K. (2012). Haemato-biochemical changes in Hepatozoon canis infected dog before and after therapeutic management. Journal of Veterinary Parasitology, 26(1), 35-38.
Ramírez-Alvarado, A. R., Rueda-García, V., Rondón-Barragán, I. S. (2024). Molecular detection of Hepatozoon canis in dogs from Ibagué, Tolima. Journal of Veterinary Medical Science, 86(6), 612-618. DOI: 10.1292/jvms.24-0035.
Salakij, C., Salakij, J., Rochanapat, N., Suthunmapinunta, P., & Nunklang, G. (1999). Hematological characteristics of blood parasite infected dogs. Agriculture and Natural Resources, 33(4), 589–600.
Sarma, K., Mondal, D.B., Saravanan, M., Kumar, M. & Mahendran, K. (2012). Haemato-biochemical changes in Hepatozoon canis-infected dog before and after therapeutic management. Journal of Veterinary Parasitology, 26(1), 35–38.
Sorawat, T., Chethanond, U. S. A., Siriwat, W., Vannarat, S.,Wichaya, T. & Tipayaratn, M. (2020). Hematological profile of blood parasitic infected dogs in Southern Thailand. Veterinary World, 13(11), 2388-2394. DOI: 10.14202/vetworld.2020.2388-2394.
Suryawanshi, A., Gaikawad, R., Galdhar, C. N, & Patil, J. U. (2024). Hepatozoon Canis in Labrador Dog with Azotaemia and its Therapeutic Management. Indian Journal of Veterinary Medicine, 44(1), 43-45. DOI: 10.56093/ijvm.v44i1.150512
Tazawa, K., Poolsawat, N., Gibson, A. D., Gamble, L., King, A. & Anuracpreeda, P. (2022). First study on molecular detection of three major canine tick-borne pathogens in subclinically infected dogs in Chiang Mai, Thailand. Veterinary World, 15(4), 1121-1128. DOI: 10.14202/vetworld.2022.1121-1128.
Torres, F. D., (2008). The brown dog tick, Rhipicephalus sanguineus (Latreille, 1806) (Acari: Ixodidae): From taxonomy to control. Veterinary Parasitology, 152(3-4), 173-185.