##plugins.themes.huaf_theme.article.main##
Tóm tắt
Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả quy hoạch sử dụng đất (QHSDĐ) là nhiệm vụ quan trọng nhưng gặp nhiều thách thức, đặc biệt khi cần đánh giá chi tiết tới từng vị trí quy hoạch trên bản đồ. Với khả năng xử lý dữ liệu lớn, đa dạng có thế mạnh trong phân tích, phát hiện các mối quan hệ phi tuyến tính, học máy càng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực. Nghiên cứu này đề xuất và thử nghiệm giải pháp ứng dụng mô hình học máy để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả thực hiện QHSDĐ. Dữ liệu gồm 474 mẫu thể hiện các khoanh đất quy hoạch giai đoạn 2010 – 2020 tại 4 huyện của tỉnh Sơn La, với 19 biến ảnh hưởng. Mô hình Random Forest (RF) cho kết quả tốt hơn so với Support Vector Machine (SVM) và Decision Tree (DT) ở bốn trong năm chỉ số đánh giá hiệu suất. Trên cơ sở này, vai trò của các yếu tố được lượng hóa bằng kỹ thuật SHAP (SHapley Additive exPlanations) áp dụng cho mô hình RF. Các yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến kết quả thực hiện QHSDĐ gồm: khoảng cách đến khu dân cư, mục đích sử dụng đất quy hoạch, diện tích đất quy hoạch, độ cao. Nghiên cứu này đề xuất một cách tiếp cận mới trong vấn đề đánh giá QHSDĐ, giúp nâng cao tính khách quan, độ tin cậy và góp phần cải thiện hiệu quả công tác QHSDĐ.
##plugins.themes.huaf_theme.article.details##
Tài liệu tham khảo
Vũ Khắc Hùng, Trần Văn Tuấn và Phạm Thuỳ Trang. (2022). Đánh giá những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất thành phố Quy Nhơn thời kỳ 2011-2020, Tạp chí Khoa học Đo đạc và Bản đồ, số 54-12/2022.
Vũ Kỳ Long. (2024). Yếu tố ảnh hưởng đến quản lý quy hoạch sử dụng đất của thành phố Hà Nội, Tạp chí quản lý nhà nước, đăng ngày 25/7/2024.
Nguyễn Minh Thông và Phan Trung Hiền. (2021). Xác định yếu tố ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố Cần Thơ theo góc nhìn người sử dụng đất, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 57(3), 23-32.
Uỷ ban nhân dân tỉnh Sơn La. (2024). Báo cáo tổng hợp quy hoạch tỉnh Sơn La thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Sơn La.
Uỷ ban nhân dân huyện Mộc Châu. (2022). Báo cáo tổng hợp thuyết minh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất năm 2022 huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.
Uỷ ban nhân dân huyện Yên Châu. (2022). Báo cáo tổng hợp thuyết minh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất năm 2022 huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La.
Uỷ ban nhân dân huyện Vân Hồ. (2022). Báo cáo tổng hợp thuyết minh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất năm 2022 huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Uỷ ban nhân dân huyện Phù Yên. (2022). Báo cáo tổng hợp thuyết minh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất năm 2022 huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La.
Al Awadh, M., & Mallick, J. (2024). A decision-making framework for landfill site selection in Saudi Arabia using explainable artificial intelligence and multi-criteria analysis, Environmental Technology & Innovation, Volume 33, 103464.
Al-Ruzouq, R., & Abdallah. (2021). Dam Site Suitability Mapping and Analysis Using an Integrated GIS and Machine Learning Approach, Water, 11, 1880.
Bilgili, A., Arda, T., & Kilic, B. (2024). Explainability in wind farm planning: A machine learning framework for automatic site selection of wind farms, Energy Conversion and Management, 309, 118441.
Breiman, L. (2001). Random Forests. Machine Learning, 45, 5–32.
Cervantes, J., García-Lamont, F., Rodríguez-Mazahua, L., & López, A. (2020). A comprehensive survey on support vector machine classification: Applications, challenges and trends. Neurocomputing, 408, 189–215.
Feitelson, E., Felsenstein, D., Razin, E., & Stern, E. (2017). Assessing land use plan implementation: Bridging the performance-conformance divide, Land Use Policy, 61, 251-264.
IBM. (2025, April 18). What is a decision tree? In IBM Topics. Retrieved August 17, 2025, from https://www.ibm.com/topics/decision-trees
Hailu, T.; Assefa, E.; & Zeleke, T. (2023). Land use planning implementation and its effect on the ecosystem in Addis Ababa, Ethiopia, Environmental Challenges, 13, 100798.
Lundberg, S., Lee, S.-I. (2017). A Unified Approach to Interpreting Model Predictions. Proceedings of the 31st International Conference on Neural Information Processing Systems, 4766-4777.
Yilmaz, I.; Adem, A., & Dağdeviren, M. (2023). A machine learning-integrated multi-criteria decision-making approach based on consensus for selection of energy storage locations, Journal of Energy Storage, 69, 107941.
Yue, W., Qin, C., Su, M., Teng, Y., & Xu, C. (2024). Simulation and prediction of land use change in Dongguan of China based on ANN cellular automata - Markov chain model. Environmental and Sustainability Indicators, 22, 100355.